Gedenkteken in Middelland voor Beppie

door • 17 juli 2020 • Bewoners, Geschiedenis, Nieuws

Beppie de Bruin werd eind 2013 in haar woning aan de Jan Porcelli-straat gevonden terwijl ze al tien jaar eerder overleden was. Op macabere wijze werd Beppie zo een bekende Middellander en een symbool voor eenzaamheid onder ouderen. Heel Nederland was geschokt. Het oordeel was al snel geveld: het kon niet anders dan dat de buurt ‘schuld’ had aan wat hier gebeurd was. Zij hadden dit laten gebeuren. Marsja, een buurtgenoot die het van dichtbij meemaakte verhaalt over de pijn die dat veroorzaakte. Vanuit de Jan Sonjéstraat was er in die tijd juist veel activiteit ontstaan en ze namen de omliggende straten, ook de Jan Porcelli-straat, mee in de positieve opwaartse beweging. “Wij herkenden ons niet in het beeld dat werd neergezet. We waren juist hard bezig met elkaar de handen uit de mouwen te steken om meer saamhorigheid te creëren. En toen dit.”

Levensgeschiedenis van Beppie…

Over de levensgeschiedenis van Beppie was maar weinig bekend. Maar in het voorjaar van 2020 komt daar verandering in door onderzoek van Griselda Molemans. Molemans ontdekt dat Beppie slachtoffer was van seksueel misbruik door Japanners in de Tweede Wereldoorlog. De duistere achtergrond van Beppies eenzaamheid werd daarmee opengelegd. Niet dat het de dood van Beppie verzacht, integendeel. Het is gruwelijk om te horen met welk trauma zij moest leven. “Maar het werpt toch wel een ander licht op de zaak, Beppie leek bewust gekozen te hebben voor de anonimiteit,” aldus buurtbewoner Marsja.

…raakt Middelland

Het verhaal raakt een groep Middellanders. Op voorgeven van Griselda ontstaat een wens om Beppie met een publiek monument te gedenken, waarbij ook de hele groep slachtoffers van seksueel oorlogsgeweld voor het voetlicht zou kunnen komen. Op 16 mei gaf Molemans een voordracht over haar onderzoek en ontdekkingen aan een aantal betrokken buurtbewoners, waaronder uw verslaggever. Ook aanwezig waren vertegenwoordigers van Gebiedscommissie Delfshaven en Wijkcomité Middelland. Daarna trok het gezelschap de wijk in om te onderzoeken wat een mogelijk geschikte locatie zou zijn voor een gedenkteken. Na een rondgang langs verschillende plekken lijkt de aanwezigen unaniem het Middellandplein een geschikte locatie. Maar we beseffen ook: het Middellandplein is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met buurtbewoners, ondernemers en alle andere betrokken partijen, dat is ook de manier waarop we dit idee verder willen brengen.

Vervolgens diende een samenwerkingsverband van Thuis in West, Gebiedscommissie Delfshaven en Wijkcomité Middelland een aanvraag in voor een gedenkteken. De gemeenteraad stelde zich achter een motie van de SP om dit gedenkteken mogelijk te maken.

Vanuit de commissie Straatnamen en Gedenktekens kwamen echter bezwaren. Niet alleen bleek de gebruikelijke procedure voor dit soort aanvragen niet gevolgd te zijn (waardoor de commissie onder politieke druk plotseling een advies moest uitbrengen), ook bleek het ingediende ontwerp onvoldoende uitgewerkt en voldoet het niet aan de eisen. Er zijn al meerdere  monumenten voor Indië-slachtoffers, en ook in Rotterdam is op de Boompjes al een jaarlijkse herdenking op 15 augustus. Verder is er in de aanvraag te weinig aandacht voor educatie en is het van belang de omwonenden er sterker bij te betrekken. In een gesprek met vertegenwoordigers van de wijk is deze feedback doorgenomen. De uitkomst van dat gesprek is dat er verder gewerkt gaat worden vanuit de volgende uitgangspunten:

Focus op eenzaamheid
We willen een monument waarin Beppie de Bruin herdacht wordt, met de focus op eenzaamheid. Er zijn veel bevolkingsgroepen in de wijk die ervaring hebben met oorlogstrauma, ontworteling, niet-thuis-voelen, vervreemding, en de eenzaamheid die komt met het gevoel dat je niet meetelt en je verhaal niet gehoord wordt. We hopen dat zij zich in door dit monument gezien gaan voelen. En dat met name ook slachtoffers van seksueel oorlogsgeweld zich in Beppie herkennen en het monument als erkenning ervaren.

Draagvlak in de wijk
We willen dat het monument een zo breed mogelijk draagvlak krijgt. De hele procedure moet zorgvuldig worden afgewikkeld, met inspraak voor bewoners in de buurt wonen, met voorlichting voor de hele wijk en info in de plekken van Huize Middelland.

Een nieuw ontwerp met een heldere opdrachtomschrijving
Het huidige ontwerp voldoet niet aan de eisen en is nog te fragmentarisch en te letterlijk. Idealiter komen we tot een ontwerpproces waarbij kunstenaars uit de wijk uitdagen om mee te denken in de vormgeving van dit monument.

Educatie
Het monument past in een bewustwordingsproces ten aanzien van de vele nog-niet vertelde historische verhalen van kleurrijk Delfshaven. We willen dit monument levend houden via de scholen, met inbedding in een historische route en met jaarlijkse herdenkingsmomenten. Het monument past daarom naadloos bij de recentelijk geformuleerde ambitie van de gebiedscommissie.

Hoe nu verder?

Een kleine projectgroep van betrokken bewoners gaat aan de slag om dit proces verder te brengen. Zij zullen de ideeën breder bespreken in Middelland, waarna het voorstel kan worden bijgeschaafd.Idee is om een ontwerpwedstrijd uit te zetten, een voorstel te maken over inbedding en educatie en vervolgens een nieuwe aanvraag in te dien bij de commissie Straatnamen en Gedenktekens. Het streven is om in voorjaar 2021 het gedenkteken te kunnen onthullen.

Ben je geïnteresseerd om meer te weten of om mee te doen? Stuur een mailtje naar huizemiddelland@gmail.com

Nina Huygen
Laatste berichten van Nina Huygen (alles zien)
Vorig artikel:
 Volgend artikel:

Gerelateerde artikelen

Comments are closed.