Nieuwe Netwerkregisseurs: Zaby en Wouter – “Absoluut idealistisch”

door • 6 april 2024 • Buurt en wijk

In mijn serie ‘Lokale Helden’ interview ik steeds weer een andere deelnemer van Huize Middelland, het samenwerkingsverband van bewonersinitiatieven waar ook onze straatvereniging deel van uitmaakt. Dit keer een dubbelinterview: Zaby Sadhoe en Wouter Deen. Zij zijn de nieuwe netwerkregisseurs van Huize Middelland. Wat doet een netwerkregisseur? En wie zijn deze twee mensen? Ik stel ze graag aan jullie voor.

In Rotterdam heeft elke wijk van 10.000 inwoners of meer een ‘Huis van de Wijk’. Vaak is dat een gebouw van de gemeente en is het in beheer van een professionele welzijnsorganisatie. Zo niet in Middelland. In onze wijk is het Huis van de Wijk niet één plek, maar een netwerk van bewonersinitiatieven, bestaand uit veertien ‘plekken’. Vereniging Ter Bevordering met ons hoekpandje op 88A, is daar één van. Sinds 2015 vormen de plekken samen Huize Middelland. In 2018 besloten de plekken onderling om een duo aan te stellen om de onderlinge samenwerking te faciliteren en namens hen allen het contact met de gemeente te onderhouden. Vijf jaar lang hebben Bram en Philip die kar getrokken. Zij hebben het netwerk een stevig fundament gegeven; en gewerkt aan het fysiek op orde brengen van alle plekken. Ook onze nieuwe keuken is mede te danken aan een financiële bijdrage vanuit Huize Middelland. Na vijf jaar vonden zij het tijd om het stokje over te dragen.

De Netwerkregisseurs: Wouter Deen en Zaby Sadhoe

Het werven en selecteren van de opvolgers was een mooi proces. Gezamenlijk werd door de netwerkvergadering (waarin alle veertien ‘plekken’ vertegenwoordigd zijn) een profiel opgesteld. Uit de reacties werden kandidaten geselecteerd, die allemaal op dezelfde avond om beurten langs gingen bij vier kleinere groepjes van Huize Middelland-deelnemers. Daarna kwamen de groepjes – zonder de kandidaten uiteraard – weer bij elkaar om hun bevindingen te bespreken. In consensus kwamen we zo tot een besluit: er waren meerdere kandidaten geschikt, maar de combinatie Wouter en Zaby leek ons het meest ideaal.

Van te voren kenden ze elkaar nog niet, maar beiden hadden er zin in om samen dit avontuur aan te gaan. En zo kwam het dat in voorjaar 2023 Wouter en Zaby het stokje overnamen als ‘netwerkregisseurs’ van Huize Middelland. Zelf vinden ze die term wat ongelukkig gekozen. “Netwerkregisseur, dat doet een beetje denken aan een gemeente ambtenaar,” zegt Wouter. “En dat zijn we uitdrukkelijk niet,” vult Zaby aan. Zelf noemen ze het inmiddels: ‘we doen de netwerkregie’. Al rap lijken de twee goed op elkaar ingespeeld.

Ze hebben uiteenlopende achtergronden maar ook veel overeenkomsten en aanvullende capaciteiten. Het verbaast dan ook niet dat de overdracht en de samenwerking soepel loopt.

Wouter

Wouter is getrouwd met Eireen Schreurs, een van de initiatiefnemers van Singeldingen. Samen hebben ze twee dochters, die zijn opgegroeid in onze wijk. Zelf is hij geboren en getogen in Culemborg, een provinciestad. Hij is de jongste van drie kinderen. Zijn vader was huisarts, zijn moeder aanvankelijk huisvrouw en later – toen Wouter op de middelbare school zat – ging zij sociaal werk doen bij het RIAGG. Hij zat op een katholieke (peuter)school, waar hij en zijn broer en zus bij de hoofd-non in de klas zaten ‘omdat we de kinderen van de dokter waren.’ Terugkijkend zegt hij: ‘We hadden een welvarend leven; een groot huis, een mooie tuin, waar we veel in speelden.’ De enige middelbare school met een vwo was een streekschool. Daardoor kreeg hij een vriendenkring uit de wijde omgeving.

Dorps Delft en rafelig Rotterdam

Wouter ging architectuur studeren aan de TU in Delft. Direct erna ging hij, op aanraden van Franz Ziegler (jawel, onze secretaris!), naar India. Daar heeft hij 1,5 jaar als architect gewerkt. ‘Dit is enorm vormend geweest voor hoe ik naar de wereld kijk. Daar zag ik voor het eerst enorme verschillen in welvaart.’ Terug in Nederland ervaart hij Delft als ‘dorps’, daar wil hij niet naartoe terug. Hij trok in bij vrienden in de Claes de Vrieselaan in Rotterdam. Het was een buurt vol hoertjes, heroïne, en van alles door elkaar. ‘Ik herkende het van India. Die chaos sprak mij aan. Niet dat eenvormige en nette, maar juist met rafelranden.’

Na een half jaar kon hij een huis huren in de Volmarijnstraat. ‘Ik hoorde de junks ’s nachts voorbij schuifelen en ruzie maken onder mijn raam.’ Maar hij schrikt er niet van, door India was hij wel wat gewend. Daar had hij vrienden die net aan andere kant van een sloppenwijk woonden. Als hij daar ’s avonds op bezoek ging moest hij er doorheen. ‘Dan is het net of je door een slaapkamer fietst of brommert; tussen de slapende mensen en de matras-achtige zitbedden heen.’ Hij zag er armoede, praatte met mensen. ‘Het was gewoon zo. Je kunt het niet oplossen. Je accepteert de status quo, je voegt je.’ Het heeft hem betrokken gemaakt, op een manier van ‘milde stappen zetten’. ‘Ik ben niet iemand van de beuk erin’. Eerder van: wat kunnen we oppakken en doen? Voor een club als Extinction Rebellion heeft hij op zich sympathie, maar aarzelt om mee te doen. Hij ziet zichzelf niet als activistisch, wel als idealistisch.

Verduurzaming

Tot 10 jaar terug werkte Wouter als architect bij grote bureaus. Hij ging mee in het wereldje van plannen maken, mooie dingen maken, omzet draaien. Maar hij begon dat (te) simpel te vinden. Toen hij door de economische crisis zijn baan kwijtraakte in 2013, kon hij veel meer zijn ideële beweegredenen inzetten: verduurzaming. En zo begon hij in 2016 in Delft samen met een vriend en oud-collega een verduurzamingsadviesbureau.

Daar was hij op een bepaalde manier al eerder mee bezig. In de Volmarijnstraat stonden panden op de nominatie om gesloopt te worden. Die panden waarin hij en Eireen zelf ook woonden hebben ze met een groep gekocht van de woningbouwcoöperatie en zelf opgeknapt. Hands-on. ‘Slopen was echt onzin, niet nodig.’ Wouter houdt ervan dingen ter discussie te durven stellen, na te denken hoe het ook op een andere manier kan.

Een ander voorbeeld. Wouter vroeg zich af: Waarom zit energieleverantie allemaal bij grote energiebedrijven (die nota bene door multinationals zijn opgekocht)? Kunnen we het zelf doen? Later vroeg de gemeente Delft hen om een energie coöperatie op te richten. ‘Een burgercoöperatie voor energie was leuk, maar de gemeente kan dat niet zelf. Wij waren daar al mee bezig.’ Zo is het gekomen. Later is hij als bestuurslid actief geworden bij Delfshaven Energiecoöperatie.

Idealistisch

Wouter doet nu alleen nog maar werk wat hij leuk en belangrijk vindt. Een deel is betaald, een deel is onbezoldigd. ‘Niet al het werk hoeft betaald werk te zijn om toch rond te komen. Ik regel dat ik zoveel verdien om rond te komen, en meer hoef ik niet.’ 

Zijn werk bestaat uit duurzaamheidsadviezen aan VVE’s, lesgeven aan de TU’s van Delft en Eindhoven – ontwerp onderwijs. Hij werkt voor stichting Mevrouw Meijer die trajecten begeleidt om scholen te verduurzamen. De stichting adviseert over renovatie en verbouwing, uitbreiding, transformatie. Daar zit ook een ideële grondslag achter. In de bouwindustrie is alles gericht op omzet. Vaak is dan de ‘oplossing’ sloop – nieuwbouw. Maar dat is vaak helemaal niet nodig. Het karakter van een gebouw behouden kan ook een waarde zijn. ‘Een school is sociaal erfgoed, het is een plek van herinnering voor veel mensen, wees daar zuinig op.’ Een gebouw bij de tijd maken is bovendien vaak juist goedkoper dan sloop, en niet slopen scheelt heel veel CO2. Met ontwerp-onderzoek wil de stichting dat aantonen.

Eerder was Wouter actief bij Mooi, Mooier Middelland, met de projecten geveltuinen en regentonnen. Hij zet zich ook in bij de buurthuiskamer ’t Nozepandje in zijn eigen woonstraat (Hooidrift). En nu zet hij zich in voor Huize Middelland. Overal werden Huizen van de Wijk op een bepaalde manier ingericht. Maar in Middelland vroegen mensen zich af: is dat wel de leukste en beste manier? Het dan samen zelf doen en anders doen, dat spreekt hem enorm aan. Hij herkent zich erin, het sluit aan bij zijn manier van werken en zijn idealen. Hij zet zich graag om samen met Zaby Huize Middelland een stap verder te brengen.

Zaby

Zaby is geboren aan de rand van Paramaribo. Haar voorouders komen uit India. Zij groeide op als oudste in een gezin met drie kinderen, met twee jongere broers, in het huis van haar oma – die er zelf ook woonde. Haar ouderlijk huis had een grote tuin, van 40 bij 60 meter. Ze hielden eenden, kippen en ze plantten veel zelf. In de jaren ’80 was het crisis in Suriname, veel basislevensmiddelen waren er niet. Er was vaak geen brood, maar door die tuin had het gezin wel altijd te eten. De tuin stond vol bloemen en planten: noten, cassave, fruit, kersen, olijven, mais, kokos. Oma maakte zelf olie van de noten. Vader slachtte zelf de kippen en eenden. ‘We hadden nooit honger. Ik voelde me heel rijk als kind. Later kwam ik er pas achter dat dat wel mee viel.’

Haar moeder was juf, haar vader had een boot en vervoerde zand voor bedrijven. Opgroeiend ging zij vaak op de boot mee, vooral als er geen oppas was. In haar moeders generatie gingen jongens studeren in Nederland. Meisjes bleven in Suriname en deden het huishouden of werden juf. Dat had geen hoge status. Als kleuter al had Zaby de droom om zelf ook juf te worden. Ze speelde met haar poppen en beren, die dan de kinderen in de klas vormden, met de kleine Zaby als hun juf. Ze kon goed leren op school, deed vwo. Het was vanzelfsprekend in haar familie dat je na het vwo ging studeren. ‘Studeren gaf status, dat was belangrijk.’ Op haar 17e vertrok ze in haar eentje naar Nederland om te gaan studeren. ‘Er werd van mij verwacht dat ik naar de universiteit ging. Maar ik was een beetje rebels, ik ging haar de Hoge School.’ De Technische Hogeschool in Rijswijk werd het.

Op haar 19e werd Zaby zwanger van haar vriendje die ze al had vanaf de middelbare school. Maar tijdens zwangerschap ging de relatie uit. Ze stond er alleen voor. ‘Daar zat ik dan, met mijn familie die veel van mij verwachtte.’ Heel bewust heeft ze haar kind gehouden en alleen opgevoed. Haar ouders hebben haar wel altijd gesteund. ‘Ik heb het verder alleen gedaan, daar ben ik best trots op.’ Ze verhuisde van Amsterdam naar Almere, waar ze een appartement kon krijgen. Ze was van plan het studeren op te pakken als de baby een paar maanden oud zou zijn, maar toen het er eenmaal was, kon ze het niet over haar hart verkrijgen haar kind achter te laten bij onbekenden. Ze wijdde zich helemaal aan het moederschap en genoot ervan. Ze leefde van een uitkering, en deed af en toe telemarketing vanuit huis. Toen haar dochter 4 werd en naar de basisschool ging, pakte Zaby het leren weer op. Nog altijd een goede leerling, rondde ze de pabo in 3 jaar af, terwijl er 4 jaar voor staat. Als cadeau voor haar slagen nam ze haar dochter mee voor een vakantie in Suriname. Voor haar dochter was dat de eerste keer.

Back to the roots

Eenmaal in Suriname liep het anders. ‘Ik zag haar na het zwemmen uit de kreek komen en ik voelde: zij hoort hier’. Ze besprak haar gevoel met haar dochter, en die had er ook wel oren naar. Samen maakten ze een lijst met voor- en nadelen. Ze besloten te blijven. En ze maakten een afspraak: als haar dochter zou willen studeren in Nederland, dan zou Zaby met haar meegaan. Zodat ze niet, zoals zijzelf eerder, zich in Nederland alleen zou voelen.

In Suriname ging Zaby werken op een expat school met een Nederlands curriculum en bij een Vlaamse organisatie voor onderwijs. Als freelancer schreef ze mee aan het curriculum voor sociaal emotionele ontwikkeling. Ze kon er haar ei enorm in kwijt. Zelf was ze op school in Suriname geslagen. Dat was nog steeds de dominante cultuur op de meeste scholen. Zij werkte mee aan een project voor leerkrachten: complimenteren en belonen werkt beter dan straffen. Daar wilde ze zich ook echt voor inzetten: het welbevinden van kinderen in de klas. Als je investeert in een veilig klimaat, dan komt de rest vanzelf.

En weer naar Nederland

Toen haar dochter 17 werd, gaf ze aan te willen gaan studeren in Nederland. Zoals afgesproken zou Zaby met haar meegaan. In het jaar voordat ze naar Nederland zouden gaan, leerde ze Justin kennen. Ze vertelde hem over haar voornemen. ‘Ik ga met je mee!’, was zijn resolute antwoord, ook al was hij nog nooit in Nederland geweest. Zeven maanden later zijn ze getrouwd op Surinaamse bodem, in aanwezigheid van hun beider families.

Zaby en haar man Justin

Haar dochter heeft eerst een tussenjaar genomen om zich te oriënteren. Vervolgens is ze gaan studeren aan de TU Delft: Life Science and Technology. Zaby zelf werd juf in Barendrecht, en daarna op de Vrije School in Rotterdam West. Als snel voelde en zag ze het verschil tussen Suriname en Nederland binnen het onderwijs. ‘In Suriname had ik meer vrijheid in het vormgeven van mijn onderwijs. Hier in Nederland is er een fixatie op de resultaten. Maar de uitkomst is niet altijd beter dan in Suriname.’ Leerkrachten in Nederland zijn uitgeput, ze hebben veel op hun bordje, komen zo weinig aan zichzelf toe.

Voor de leerlingen geldt dat ook. ‘Het raakt aan het belang dat ik hecht aan welbevinden.’ Onze op prestaties gericht maatschappij – Zaby had het er moeilijk mee. Ze vond het moeilijk haar punt te maken, voelde zich er alleen in staan. En moest na een paar jaar haar baan, waar ze als klein meisje al van droomde, opgeven. Ze was opgebrand.

Verrijking van leven

In haar weg naar herstel kreeg ze therapie van een psychologe uit de wijk waar ze persoonlijk veel aan had. Daarnaast kreeg ze een loopbaancoach waarmee ze een profiel maakte van wat voor haar belangrijk is: waarden & normen, welbevinden, welzijn, hoe je met elkaar omgaat, dat zijn belangrijke zaken voor Zaby. Ook wil ze haar intellect uitdagen. Daarvoor is ze nu Cultural Anthropology and Developmental Sociology gaan studeren in Leiden. Dit jaar doet ze een pre-master, daarna nog een jaar een master. Qua werk was voor haar duidelijk: ze wilde iets doen met communities, samenzijn, samen leven. Toen ze de vacature zag voor netwerkregisseur voor Huize Middelland, was het haar meteen duidelijk: hierin komt alles samen wat voor haar belangrijk is. ‘Samenzijn vind ik in Huize Middelland. Het is een enorme verrijking in mijn leven.’

Door haar drukke baan in het onderwijs was ze in haar eigen kleine wereld aan het leven.  ‘Ik had geen idee van wat er zich hier allemaal afspeelde.’ In eerste instantie vonden Zaby en Justin Nederland hard en onpersoonlijk. Justin was gaan werken in een restaurant. Het was er hard werken, hij was er niet gelukkig. Toen ontdekte hij het Wijkpaleis. Eerst ging hij er als vrijwilliger op donderdagen koken: Eten met de familie Fernandes. ‘Daardoor ontdekte in de andere kant van Nederland, een kant die ik nog niet kende. Mooi dat ik daar nu een actieve rol in kan spelen. Ik voel de ruimte, gelijkgestemden, mensen die zich daar ook hard voor maken.’

Wat Zaby en Wouter komen brengen

Wat hun eerste ervaringen zijn met Huize Middelland? De eerste netwerkvergadering vonden beiden best spannend. Ze voelden zich erg verantwoordelijk. Maar ze zagen al snel: het komt wel goed. ‘We zien een enorme vertrouwensband, mensen weten wat ze aan elkaar hebben. Het is een hecht netwerk. Dat maakte echt indruk op me,’ vertelt Zaby. En Wouter voegt daar aan toe: ‘Wij mogen in een gespreid bedje stappen. Al die plekken hebben de afgelopen jaren echt iets met elkaar opgebouwd.’ Voor Wouter en Zaby is het duidelijk: ‘Het is heel belangrijk dat wij met de gemeente hiervoor moeten vechten. Het is evident dat dit goed is voor de stad.’ En vooral ook al het vrijwilligerswerk dat op al die plekken wordt gedaan, de mensen die worden bereikt, ondersteund, bemoedigd. ‘Als het goed gaat met mensen, dan kunnen we samen mooie dingen doen.’

In het begin doen ze nog veel samen, bespreken alles. Dat is ook het aantrekkelijke: als duo-baan, dat is de sleutel tot succes. ‘En juist onze verschillende achtergronden zijn aanvullend aan elkaar.’ Beiden zien dat er het nodige nog toe te voegen is in Huize Middelland. ‘Omdat ik uit ander land kom heb ik niet meteen de weg gevonden naar Huize Middelland. Ik zou het mooi vinden als wij iets kunnen betekenen, dat we nog meer mensen met verschillende culturele achtergronden kunnen verwelkomen. De weerstand wegnemen die mensen voelen.’ Zaby denkt daarin een voorbeeld te kunnen zijn. ‘We zijn zo rijk met elkaar maar zitten nog veel in een bubbel. Daarin zit nog onze kans en uitdaging als Huize Middelland.’

Wouter: ‘De essentie is: samenhang en verbintenis levend houden op je woonplek en in je omgeving.’ En Zaby: ‘In Middelland zie ik rust en veiligheid in de buurt. Net als in de klas, wil ik aan dat proces ondersteuning bieden.’ Ze ziet het als beloftevol en hoopvol. Waardevoller dan zij zelf eerst doorhad.

Deze kanjers zijn nu hard bezig om, samen met het netwerk van Huize Middelland, een FeestWeek Middelland neer te zetten. Ik denk dat ik namens alle partners en bewoners van (Huize) Middelland spreek als ik zeg: wij zijn maar wat blij dat Zaby en Wouter de netwerkregie zijn komen doen!

Nina Huygen

Gerelateerde artikelen

Comments are closed.