Van nature is Naya, geboren in Charkiv, Oekraïne, iemand die graag op de achtergrond blijft. Maar aan Nina, en via haar aan u, vertelt ze haar levensverhaal en stapt ze in het licht. “Ik ben een beetje zenuwachtig; al deze aandacht!” Het is een opmerkelijke reis, zowel fysiek als persoonlijk. Vanuit een succesvolle carrière in HR en psychometrie in Oekraïne, via de uitdagingen van een burn-out en de impact van de oorlog, heeft ze een nieuw leven opgebouwd in Rotterdam. Haar verhaal is er een van veerkracht, transformatie en het vinden van een thuis in een nieuwe gemeenschap.
Een veelbelovende start in Oekraïne
Naya groeide op in Charkiv, waar ze sociologie en psychologie studeerde aan een kleine privé-universiteit. Al in het eerste jaar van haar studie mocht ze meedoen in een uitwisselingsprogramma met Duitsland. “Dit was uitzonderlijk voor een eerstejaars student, maar ik viel op vanwege mij goede beheersing van het Engels.” Ze begon dat al te spreken vanaf haar achtste. Van huis uit werd ze daarin zeer gestimuleerd: gewoon praten, fouten maken, en oefenen.
Haar loopbaan begon al op jonge leeftijd toen ze in haar derde studiejaar een stage deed in het IT-bedrijf van haar vader. Dat ging zo goed, dat ze meteen daarna door de CEO (niet zijnde haar vader) een baan aangeboden kreeg. Er waren nog geen HR-processen in het bedrijf, haar taak was het die op te zetten: werving, selectie, onboarding, offboarding. Ze combineerde werken en studeren. En ze combineerde haar HR-werk met het opzetten van innovatieve projecten, zoals het ontwikkelen van alternatieve credit scoring-methoden voor mensen die in gebieden wonen zonder kredietgeschiedenis, met behulp van psychometrische analyses. Ze had er kunnen blijven werken, maar ze wilde graag meer van de wereld zien.
Vleugels uitslaan
In februari 2020 studeerde ze af en in maart 2020 kreeg ze een baan bij het Canadese bedrijf Geo-comply. Met een goed salaris, bonussen, een grote nadruk op zelf-ontwikkeling en een waardengedreven bedrijf. De ideale situatie dus. Het was het begin van de COVID tijd, waarin het werken op afstand ontdekt werd. Naya werkte ook hier bij HR en moest helpen met mensen het thuiswerken onder de knie te laten krijgen. In haar eerste maand moest ze 20 nieuwe medewerkers in Oekraïne inwerken, en binnen een jaar groeide de Oekraïense poot van 50 naar 150 medewerkers. Het was een groot, internationaal bedrijf maar de HR-procedures waren slecht tot niet gedocumenteerd. Zij moest alles zelf uitvogelen, procedures beschrijven en opstellen, orde creëren in de chaos. Toen het hoofd HR het bedrijf verliet, werd zij projectmanager. Ze bracht internationale HR-processen op orde in vier landen. Ze had veel verantwoordelijkheid. “Ik ben best trots op mezelf. In 6 maanden hadden we alle data, alle processen, modules, verschillend per land, op orde.” Ondanks haar succes voelde ze de zware last van stress en ambitie. “Ik was jong, ambitieus, een snelle leerling. Maar ik werd er niet in begeleid.” Naya gaf haar grenzen pas aan toen het eigenlijk al te laat was en gezondheidsproblemen kreeg door de stress.
Naya besloot haar carrière tijdelijk te pauzeren om zichzelf opnieuw te ontdekken. Ze nam ontslag en ging een paar maanden reizen. Naar Kyiv, Lviv, de Karpaten. Dat bracht haar op een idee voor een nieuwe richting: filmregisseur. Ze volgde een cursus van drie maanden, en had ook al een idee voor een film, gebaseerd op het verhaal van iemand die zij kende. Het zou gaan over vrouw met een ogenschijnlijk gelukkig huwelijk, maar die zich erg ongelukkig voelt. Ze gaat na het werk drinken in een bar om maar niet naar huis te hoeven. “Ik had al afspraken met de bar om daar te kunnen filmen, maar het liep allemaal anders.”
Naya was nog steeds erg moe, ze was uitgeput. Werken, paardrijden, kunst, ze was altijd maar bezig zijn om maar niet te hoeven stilstaan bij wat pijn doet. Ze had intussen geen contact meer met ouders. Ze bleef maar hard werken. Ze voelde woede, verdriet en teleurstelling over zichzelf, en ging dan nog harder werken. In december 2021 was ze zó moe, dat ze drie dagen haar bed niet uit kwam. Dit was niet wie ze was en wilde zijn, ze herkende zichzelf niet. Haar gedachten waren: “Ik wil dat alles stopt, ik wil het niet meer.” Ze ging naar een psycholoog en die constateerde: een burnout. Haar eerstvolgende afspraak zou ze hebben op 25 februari. Op 24 februari was er een ‘full scale invasion’. “Ik was heel bang. Ik woonde alleen en wist: ik moet hier weg.” Flight & freeze wisselden elkaar af. Het waren heel onzekere tijden, niemand wist wat ging komen.
De impact van de oorlog
Er waren in die tijd al signalen van een opkomende oorlog. “Ik behoorde tot de groep die niet kon geloven dat er echt oorlog zou komen. Ik zag het meer als politieke manipulatie om druk op te voeren, mensen bang te maken.” Toch had Naya voor de zekerheid wel een rugzak klaar staan. Je wist immers maar nooit.
De Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 veranderde Naya’s leven drastisch. Gedwongen haar huis en land te verlaten, begon ze aan een onzekere reis naar Praag, Ierland, en weer terug naar Oekraine. Tijdens deze periode vond ze tijdelijk werk en onderdak, maar voelde ze zich nergens echt thuis. Het gebrek aan stabiliteit en de voortdurende oorlog hadden een diepe impact op haar mentale gezondheid.
In Ierland verbleef ze eerst in een opvang voor Oekraïners. Daar ontmoette ze Ira, een Oekraïense vrouw die al een aantal jaar in Ierland woonde, en die een Oekraïens sprekende nanny voor haar kinderen zocht. “Er waren in de opvang vooral families, of ouderen en stellen. Ik was de enige die alleen was. Zo kwam ze bij mij uit.” Twee maanden bleef ze bij deze familie. Voor het eerst in maanden had ze stabiliteit. Ze is er gestart met therapie. “Alles wat ik ervoor had gedaan leek er niet meer toe te doen. Kinderen werden alles belangrijk voor me. Ik wil nu zelf kinderen krijgen en ik wil met ze werken.” Na twee maanden vertrok de familie naar Nederland. Naya mocht mee, maar wilde onafhankelijk zijn en had tijd nodig om dingen te verwerken. Maar ze kon in Ierland niet aarden. Na een paar maanden ging ze terug naar Oekraine. Maar ook daar voelde ze zich niet meer thuis. “Ik kon niet naar Charkiv, was niet meer welkom bij mijn ouders. Ik verbleef bij een vriendin, maar voelde me verloren.”
Naar Nederland
Ze was al die tijd in contact gebleven met Ira. Die vroeg haar naar Nederland te komen, weer bij haar familie te komen werken. En zo kwam ze in Utrecht terecht. Oorspronkelijk was het voor zes maanden, maar dat werden er zeven en toen een jaar. Het was fijn bij de familie, maar ze had er weinig privacy. Ze had geen eigen, afsluitbare kamer. De kinderen waren intussen groter geworden en hadden eigenlijk geen oppas meer nodig. Het was een goed moment om weer te gaan. Maar een vaste verblijfplaats had ze niet. Ze ging van plek naar plek, van bank naar logeerkamer, van losse klus naar tijdelijk baantje. Zo werd ze benaderd via Instagram door de HR directeur van het Canadese bedrijf waar ze eerder had gewerkt. Die vroeg haar een paar uur consulting te doen. “Het was fijn dat iemand mijn skills waardeerde.” De universiteit in Oekraïne vroeg haar hulp bij het opzetten van een programma cross-cultural communications. Ze heeft een half jaar dat vak gegeven. Via het Oekraïense netwerk kwam ze in contact met mensen die Ko-Station hadden opgezet in Rotterdam, en begon dat vanuit Utrecht te bezoeken.
Ko-Station
Ko staat voor ‘co’, als in co-create of cooperate, maar dan met een K. Het gaat over een gezamenlijk initiatief. En Ko-Station refereert aan het feit dat de leden allemaal hierheen zijn gereisd onder verschillende omstandigheden, net zoals mensen elkaar kruisen op een trein- of busstation. Hoewel ze verschillende bestemmingen hebben, delen ze delen dezelfde waarden. “Het Station is de plek waar we stoppen, uitrusten en hergroeperen voor we een nieuwe stap maken. Ongeacht de gebeurtenissen en ontwikkelingen in ons leven, kunnen we altijd naar het Station komen. We ontmoeten elkaar een keer in de twee weken.”
Het is een intellectuele club, waar wordt gedebatteerd over verschillende onderwerpen zoals filosofie, natuurkunde, psychologie, geschiedenis. Ze noemen het “zdybanka”, een informeel woord voor ‘meeting’ of ‘rendez-vous’. Ook wordt ook aan fondsenwerving gedaan, en er worden culturele bijeenkomsten georganiseerd waar ook andere mensen voor worden uitgenodigd mee te doen. Ook willen ze steun organiseren voor Oekraïne. Verder hebben de initiatiefnemers een podcast serie gemaakt, dat nu ook op YouTube te vinden is.
Een thuis in Rotterdam
In Rotterdam vond Naya een gemeenschap die haar de stabiliteit en verbondenheid bood waar ze naar op zoek was. Ze vond een plek om te wonen in de Graaf Florisstraat en een baan als receptionist bij Hotel Van Walsum. Het werk gaf haar niet alleen een gevoel van onafhankelijkheid, maar ook erkenning en vertrouwen.
Daarnaast heeft ze in Rotterdam een gemeenschap opgebouwd met andere Oekraïense en lokale bewoners. Ze ontmoet hen regelmatig in Ko-Station, waar ze samenkomen om verhalen, muziek en ervaringen te delen. Deze gemeenschap heeft haar geholpen om emotioneel te herstellen en zich opnieuw geworteld te voelen.
Hoewel Naya nu tevreden is met haar leven in Rotterdam, kijkt ze ook naar de toekomst. Ze wil haar achtergrond in psychologie inzetten om anderen te helpen, bijvoorbeeld als coach of psycholoog. Haar ervaringen met mentale gezondheid en immigratie bieden haar een unieke basis om anderen te begeleiden in hun eigen reis.
Ko-Station & de Vereniging Ter Bevordering
Niet alleen Naya vond een huis in de Graaf Florisstraat. Ook Ko-Station heeft een thuis gevonden in onze straat. Sinds de zomer komen de leden van deze intellectuele club om de zaterdag in de ochtend bijeen in ons Hoekpandje. Daarnaast organiseren ze ook bijeenkomsten die open staan voor straat- en buurtbewoners, in het Engels.
In november organiseerde Ko-Station een event in het Engels voor de straatbewoners en andere geïnteresseerden. Menno Zahn leidde de aanwezigen door het familieverhaal en het magisch-realistische boek ‘Aleksandra’, van de de Nederlands-Oekraïense schrijfster Lisa Weeda. Zelf een derde generatie migrant, voelde Menno zich verwant aan de zoektocht van de hoofdpersoon naar haar familiegeschiedenis. Weeda maakte een reis naar Oost-Oekraïne. Ze leerde veel over het land van haar grootmoeder, over het verleden en het heden van het land, en ook over zichzelf. Na de boekbespreking zette Menno ons aan het werk. In kleine groepjes gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek over de betekenis van familie, gemeenschap en een thuis. Waar voel je je thuis? Wat betekent taal voor je? Waar voel je je geaard en wat maakt dat dat zo is? Wat volgde was een rijke uitwisseling van verdiepende gesprekken en hartverwarmende ontmoetingen. We zijn als vereniging maar wat blij dat we een warm huis kunnen bieden aan deze jonge mensen, met hun mooie initiatieven.
In 2025 is het voornemen om iets met Oekraïense muziek te doen. Daar zijn de leden en andere buurtbewoners dan ook weer voor uitgenodigd.
Rond de kerst doet Ko-Station, net als vorig jaar, een rondje ‘Carroling’ in onze buurt. Op bestelling zingen ze kerstliederen in traditioneel kostuum voor je deur, en vragen dan een donatie voor het goede Oekraïense doel. Je kunt je opgeven via ko.station.community@gmail.com en dan kun je een afspraak maken voor wanneer ze bij jouw voordeur op je stoep komen zingen.
Heling en veerkracht
Na afloop van het gesprek laat Naya weten het als helend te hebben ervaren om haar verhaal te vertellen en te delen. Deze bescheiden jonge vrouw komt op meerdere manieren tot bloei en in het licht. Ze is geen filmregisseur geworden. “De bar waar ik zou filmen is gebombardeerd en er staat nog maar één muur.” Maar ze wordt nu zelf onderwerp van een film. “Ik ben gevraagd voor een documentaire over mijn reis in het leven.” Het proces van de documentaire moet nog beginnen, maar ik kijk er nu al naar uit die film te zien.
Naya’s verhaal laat zien hoe belangrijk het is om een gevoel van thuis en verbondenheid te vinden, zelfs in de meest uitdagende omstandigheden. Haar reis is een inspirerend voorbeeld van hoe veerkracht, steun van een gemeenschap, en persoonlijke groei iemand kunnen helpen om opnieuw te bloeien, waar ter wereld dat ook mag zijn.
Toen ze jong was dacht ze aan een carrière in de diplomatieke dienst of een baan als oorlogscorrespondent. Maar het leven loopt nu eenmaal anders dan gepland… Ze is leidinggevende bij de rijksoverheid. Diplomaat is ze niet geworden, maar wel de voorzitter van de straatvereniging Ter Bevordering. Geen wereldtoneel, maar burencontact. Net zo belangrijk! En correspondent is ze ook alsnog geworden: voor de TelegraafFloris. In de frontlinie van het allerlokaalste nieuws.
- Het inspirerende verhaal van Naya: Van Oekraïne naar Rotterdam - 21 december 2024
- Samen Slim Rijden - 21 december 2024
- Rechtstreex in de Wijk: Een blik achter de schermen met Marco - 21 december 2024
Kids – Ella Volgend artikel:
Nieuwe Buren op GFS 34
